CoPI-oefening: ‘Haast u rustig'

Argeloze bezoekers van het Van der Valk Hotel Schiedam kijken wat bezorgd om zich heen. Op het parkeerterrein is het een komen en gaan van druk overleggende hulpverleners in gele en oranje hesjes. Er lijkt een ramp gaande en dat is precies de bedoeling.

Hier vindt een oefening plaats onder regie van VRR- werkgroep MOTO. Eén van de oefeningen is gemaakt door vertegenwoordigers van de werkgroep van het Havenbedrijf Rotterdam.

Frank Jongejan, Officier van Dienst bij Havenbedrijf Rotterdam en lid van werkgroep Multidisciplinair Opleiden, Trainen en Oefenen (MOTO) heeft samen met Ed Jaspers, Havenbedrijf Rotterdam en een van de eindregisseurs van de CoPI-oefeningen, het scenario geschreven. De aard van het op de haven geënte incident moet op dit tijdstip in de oefening geheim blijven, maar ze is levensecht. “Daadwerkelijk in Amerika gebeurd”, ertelt Frank.

Frank Jongejan

Drie keer per jaar een CoPI-Tweedaagse is beslist geen overbodige luxe, stelt hij: “Er wordt aan zoveel mogelijk CoPI-functionarissen een oefenmoment aangeboden. Zodat iedereen goed beoefend blijft en tijdens een echt incident precies weet wat hij of zij moet doen.”

Saamhorigheid

Bij de Tweedaagse wordt standaard in een hotel gegeten en overnacht. Dit komt de onderlinge relaties tijdens de oefening ten goede, vindt deelnemer Archana Ramkhelawan. Zij heeft een dubbelfunctie bij de gemeente Rotterdam: Officier van Dienst Bevolkingszorg en senior projectmanager digitale criminaliteit. “Als je elkaar tijdens de oefening beter leert kennen, weet je elkaar ook tijdens een incident snel te vinden. Dat is gewoon sneller en makkelijker schakelen. De saamhorigheid wordt ook echt gevoeld, net als de ruimte om elkaar aan te spreken.” Frank vult aan: “Bovendien is er geen sprake van hiërarchie, iedereen is gelijkwaardig. Wel is er een strakke vergaderstructuur bij een CoPI.”

Het juiste beeld

De meerwaarde van het CoPI, of misschien wel de essentie, is dat er een eenduidig beeld naar buiten gaat. “Het CoPI spreekt uit een mond”, zegt Archana. Frank: “Ieder incident kan groot of complex worden en Grip1-waardig zijn. Van een gasontsnapping, brand in een verzorgingshuis tot grote aanrijdingen. In de commando-unit, de ‘CoPI-bak’, vormen we ons het juiste beeld van het incident, bijvoorbeeld over het aantal slachtoffers. Ook bepalen we hier welke diensten nodig zijn voor de bestrijding en we zetten van hieruit acties uit. Zo gaan alle betrokken diensten met dezelfde informatie naar buiten.”

Archana Ramkhelawan

Stress

Stress in de bak? Archana: “Haast u rustig is mijn mantra voor dit werk. Niet als een kip zonder kop. Natuurlijk is er altijd haast geboden, maar het is zaak om het rustig aan te vliegen om zo fouten te voorkomen.” Frank erkent dat de CoPI-training nooit hetzelfde is als de realiteit: “De stress is natuurlijk wel aanwezig, maar op een andere manier dan in de praktijk. Daar zie je écht wat er gebeurt en voel je bijvoorbeeld de warmte. Wij proberen het zo goed mogelijk na te bootsen met behulp van foto’s.”

Tips en tops

Archana heeft een goed gevoel over de oefendagen: “Het is voor mij allereerst leerzaam, ik ga straks met veel nieuwe inzichten naar huis. Ook de vrijheid om me uit te spreken en te experimenteren ervaar ik als positief. Dit is bovendien een perfect toetsmoment of we met z’n allen de protocollen scherp hebben.” Minstens zo belangrijk als de CoPI-oefening zelf is de nabespreking. Frank: “Het doel van de evaluatie is om aan het eind van de oefening vast te stellen of de oefendoelen gehaald zijn. En om de tips en tops eruit te halen, we spreken namelijk nooit over fouten.”

Dit artikel is eerder gepubliceerd in het magazine SAMEN #6 van de VRR.

Tekst: Karen Auer
Foto's: Megin Zondervan