Grote oefening in de Beneluxtunnel
Dinsdag 6 juni hielden de hulpdiensten en Rijkswaterstaat een grote gemeenschappelijke realistische oefening in de Beneluxtunnel. Tijdens de oefening werd een calamiteit in de tunnel in scène gezet. De medewerkers van de verkeerscentrale van Rijkswaterstaat en alle hulpdiensten moesten ervoor zorgen dat de weggebruikers in de tunnel in veiligheid werden gebracht, het incident werd bestreden en de tunnel weer zo snel mogelijk veilig open kon.
De tunnelwetgeving schrijft voor dat er in iedere veiligheidsregio elke vier jaar zo’n grote oefening met alle hulpdiensten moet plaatsvinden. Daarnaast vinden in alle tunnels van Rijkswaterstaat in de regio Zuid-Holland jaarlijks gedeeltelijke oefeningen plaats. Rijkswaterstaat was als tunnelbeheerder opdrachtgever voor de oefening en had de oefening voorbereid samen met de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRR), politie, de gemeente Rotterdam en Bureau Veiligheidsbeambte Rijkswaterstaat. Voor de VRR is dit weer een van onze doelstellingen: samenwerken met onze partners bij het voorkomen en bestrijden van een incident of crisis.
Doel oefening
Een grote oefening is hèt moment om de kennis op te frissen van de medewerkers van de verkeerscentrale van Rijkswaterstaat, de brandweer, politie en ambulance over de procedures die doorlopen moeten worden bij een calamiteit in een tunnel. Want in een besloten tunnel is het wel even anders dan op de ‘open’ weg met allerlei technische systemen als camera’s, ventilatie, - en omroepinstallaties. Het hele proces van melden van een ongeval, alarmeren, aanrijden, verkenning ter plekke, communicatie, samenwerken en afstemmen is geoefend, evenals het weer terugbrengen naar de normale situatie onder leiding van de officier van dienst van Rijkswaterstaat. Doel is dat iedereen gesteld staat en weet wat hij moet doen als er zich daadwerkelijk een calamiteit voordoet in de tunnel.
Scenario
Op dinsdagavond 6 juni 2023 ’s avonds om 23.30 uur vindt er een gecompliceerd incident plaats in de A-buis (van noord naar zuid) van de Beneluxtunnel. Een truck met oplegger krijgt een aanrijding met een kleine vrachtwagen geladen met chemicaliën om gevels te reinigen. Deze auto rijdt na de botsing nog circa 50 m verder. De truck schaart en de cabine botst hard tegen de tunnelwand. Hierdoor komt de chauffeur beklemd te zitten. De oplegger is dwars op de rijbaan komen te staan en blokkeert daarmee de doorstroming van het verkeer.
In de file die voor dit ongeval ontstaat komen twee personenauto’s met elkaar in botsing. Eén daarvan raakt in brand. Ook hier is er een beklemd zittend slachtoffer. De wegverkeersleider op de verkeerscentrale in Rhoon vormt eerst een beeld van de situatie en schakelt daarna het calamiteiten- en evacuatiebedrijf in. Hierdoor worden de inzittenden van de in de file staande voertuigen opgeroepen hun voertuig te verlaten en via een vluchtdeur het middentunnelkanaal in te vluchten. In de file staat ook een touringcar met circa 30 passagiers.. Er zijn 4 lotus-slachtoffers en een groot aantal figuranten ingezet om alles zo realistisch mogelijk eruit te laten zien. Het scenario was vooraf niet bekend bij de deelnemers aan de oefening om het verrassingseffect zo groot mogelijk te laten zijn.
Leerpunten
Het was een geslaagde oefening waar alle hulpdiensten en de verkeerscentrale goed aan bod kwamen en de mensen serieus in hun rol zaten en hard meewerkten. Brandweer en ambulances rukten met veel slagkracht uit. Dat gold ook voor de weginspecteurs van Rijkswaterstaat. Tijdens de oefening noteerden waarnemers hun bevindingen. Veel ging er zoals het behoort te gaan maar niet alles ging vlekkeloos. Er gingen ook activiteiten anders dan geleerd of anders dan in processen beschreven. Binnenkort wordt de oefening met alle partijen geëvalueerd. De verbeterpunten worden meegenomen in het reguliere traject voor het opleiden, trainen en oefenen van alle betrokken medewerkers.
Doorstroming en veiligheid
Zuid-Holland heeft veel waterwegen en veel tunnels om deze te passeren. Tunnels zijn daarmee belangrijke schakels voor de doorstroming in deze drukke regio. Niet alleen de tunnels in de rijkswegen van Rijkswaterstaat, maar ook de tunnels in provinciale of lokale wegen van gemeenten en Provincie. Rijkswaterstaat beheert in Zuid-Holland acht tunnels waaronder de Botlektunnel, Heinenoordtunnel, Ketheltunnel, Beneluxtunnel en Drechttunnel.
Als beheerder zorgt Rijkswaterstaat ervoor dat het verkeer vlot en veilig deze tunnels kan passeren. Vanuit de verkeerscentrale in Rhoon worden de tunnels 24 uur per dag gemonitord en bij files of calamiteiten nemen de wegverkeersleiders passende maatregelen in overleg met de hulpdiensten.
In 2024 komen er bij de bestaande tunnels van Rijkswaterstaat in Zuid-Holland nog eens vier nieuwe tunnels in nieuwe wegen bij waarin ook geoefend zal worden: de Corbulotunnel in de Rijnlandroute (N434), de Rottermerentunnel in de A16 Rotterdam, en de Hollandtunnel en Maasdeltatunnel in de Blankenburgverbinding (A24).Voor deze oefening was de Veiligheidsregio Midden-Holland al uitgenodigd die straks betrokken is bij calamiteiten in de Corbulotunnel.